* Σηκωθείτε ένα τέταρτο πιο νωρίς το πρωί. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι αν καταφέρετε να αποφύγετε το πρωινό άγχος (αυτό που σας προκαλεί κάθε πρωί δύσπνοιες, ταχυπαλμίες και στραμπουλήγματα στις σκάλες όπου προσπαθείτε ταυτόχρονα να κουμπώσετε το πουκάμισο και να δέσετε τα κορδόνια) θα έχετε και λιγότερο άγχος κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας.

* Μάθετε να λέτε όχι. Δεν χρειάζεται να αναλάβετε εσείς όλα τα σημαντικά projects της εταιρείας, συν τα ψώνια στο super market, την πληρωμή των λογαριασμών όλης της οικογένειας και το baby sitting των παιδιών της δεύτερης ξαδέρφης. Θυμίστε στον εαυτό σας ότι οι φίλοι/ συνάδελφοι/ συγγενείς/ σύντροφοι δεν θα σας αγαπούν λιγότερο αν τους κάνετε λιγότερες χάρες. Επαναλάβετε μέχρι να το πιστέψετε.

 * Κάθε φορά που πανικοβάλλεστε, στεναχωριέστε ή απογοητεύεστε, πάρτε μια βαθιά ανάσα και απαντήστε στον εαυτό σας ειλικρινά: σε πέντε χρόνια από σήμερα, θα έχει σημασία αυτό που σας απασχολεί; Αν η απάντηση είναι αρνητική, προχωρήστε στην επόμενη ερώτηση: σε πέντε εβδομάδες από σήμερα, θα έχει σημασία αυτό που σας απασχολεί; Συγχαρητήρια, μόλις χαλαρώσατε.

* Κάντε τις δουλειές σας μία-μία. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα βάλετε τα τηλέφωνα στο αθόρυβο, ή θα απαντήσετε στον συνάδελφο που καίγεται στο απέναντι γραφείο ότι θα ασχοληθείτε με το δικό του επείγον θέμα μόλις τελειώσετε τη δική σας επείγουσα δουλειά.

* Πηγαίνετε δέκα λεπτά νωρίτερα στα ραντεβού σας. Αποφεύγετε το άγχος και τα νεύρα της κίνησης και κερδίζετε δέκα λεπτά χρόνο για τον εαυτό σας: για να χαλαρώσετε, να χαζέψετε, να βολτάρετε στην περιοχή ή –στην περίπτωση των επαγγελματικών ραντεβού– να προετοιμάσετε καλύτερα αυτά που έχετε να πείτε.

* Σε περιόδους πανικού, όταν έχετε γενικώς πολλά πράγματα να κάνετε, κάντε μόνο τα απολύτως απαραίτητα: για παράδειγμα, την εβδομάδα που δουλεύετε ένα σημαντικό project, αφήστε τις δουλειές του σπιτιού για το Σαββατοκύριακο.

* Μάθετε να ξεχωρίζετε ποια ακριβώς είναι τα απολύτως απαραίτητα. Έχοντας μάθει να λειτουργούμε σε “multi-tasking mode” έχουμε την τάση να θεωρούμε τα πάντα επείγοντα. Όχι, δεν χρήζουν όλα τα e-mail σας άμεσης απάντησης, ούτε «πρέπει» να απαντήσετε το τηλέφωνο που χτυπάει σαν δαιμονισμένο τη στιγμή που κάνετε ντουζ. Και όχι, τα τέσσερα άπλυτα πιάτα στο νεροχύτη δεν θα μετατραπούν σε εστία μικροβίων από την οποία θα ξεκινήσει η Αποκάλυψη που θα καταστρέψει τον πλανήτη αν τα παραμελήσετε για δύο μέρες.

* Περιορίστε τις συναλλαγές σας με το δημόσιο στο ελάχιστο δυνατό. Η ελληνική γραφειοκρατία δεν είναι απλά το αντίθετο της απλότητας: είναι ένας από τους πιο επικίνδυνους εχθρούς της ψυχικής σας υγείας. Στη μάχη σας εναντίον της, η τεχνολογία είναι ένας πολύτιμος σύμμαχος: ζητήστε από την τράπεζά σας έναν κωδικό online συναλλαγών, και πληρώστε τους λογαριασμούς σας ηλεκτρονικά, ή ακόμα καλύτερα δώστε πάγια εντολή να πληρώνονται αυτόματα όλες οι ΔΕΚΟ από τον λογαριασμό σας κάθε μήνα. Ζητήστε από έναν φίλο, συνάδελφο ή γνωστό λογιστή να σας εξηγήσει το χάος του Taxis και υποβάλλετε τις φορολογικές δηλώσεις online.

* Κάντε τις αγορές σας μόνο με μετρητά, και γλιτώστε τον πονοκέφαλο των μηνιαίων λογαριασμών, υπολογισμών δόσεων και αθροίσματος επιτοκίων των καρτών.

* Όταν μαγειρεύετε, υπολογίστε μεγαλύτερες ποσότητες από αυτές που τρώτε συνήθως. Δεν θα έχετε μόνο ένα έξτρα γεύμα έτοιμο για ζέσταμα την επόμενη φορά που θα γυρίσετε νυσταγμένοι/ κουρασμένοι/ βιαστικοί στο σπίτι, αλλά θα γλιτώσετε και τον διπλό κόπο από το πλύσιμο των σκευών μαγειρικής που θα ακολουθήσει.

* Σχεδιάστε τις διαδρομές σας –είτε τις κάνετε με το αυτοκίνητο, είτε με τα μέσα μαζικής μεταφοράς– όσο το δυνατόν λιγότερο αγχογόνες: Αν, για παράδειγμα, έχετε δύο ώρες κενό από τη στιγμή που θα φύγετε από το γραφείο μέχρι την ώρα που ξεκινά η ταινία που έχετε κανονίσει να δείτε, και το σπίτι σας απέχει σαράντα λεπτά από το γραφείο, είναι προτιμότερο να δώσετε ραντεβού νωρίτερα έξω από το σινεμά και να πιείτε ένα καφέ στο φουαγιέ ή στην καφετέρια δίπλα, παρά να πάτε σπίτι για να «ξεκουραστείτε» και να καταλήξετε στο σινεμά κουρασμένοι από την κίνηση και το άγχος.

* Φερθείτε ευγενικά στους άλλους, και στον εαυτό σας. Στην πρώτη περίπτωση, γλιτώνετε χρόνο και άγχος από τύψεις και περίπλοκες διαδικασίες απολογιών («συγνώμη που σου φώναξα, καιγόταν το φαγητό, έκλαιγε το μωρό και έκλεινα τρία επαγγελματικά ραντεβού ταυτόχρονα») και κερδίζετε συμμάχους για τα δύσκολα. Στη δεύτερη περίπτωση, κερδίζετε ψυχική γαλήνη.

* Γράψτε συντομότερα e-mail. Τέσσερις-πέντε προτάσεις είναι συνήθως επαρκέστατες. Τα υπόλοιπα θα τα πείτε από κοντά, ή μέσω τηλεφώνου.

* Δοκιμάστε μια άσκηση: για μία εβδομάδα, σημειώνετε σε ένα χαρτί ή μπλοκ κάθε πράγμα που σας κάνει να χαμογελάτε. Διαβάστε τη λίστα σας στο τέλος της εβδομάδας, και κατά πάσα πιθανότητα θα διαπιστώσετε ότι στην πλειοψηφία τους είναι πράγματα πολύ απλά: ένα τραγούδι, μια διαφήμιση, ένα αστειάκι του περιπτερά, ένα τηλεφώνημα ενός φίλου. Και θα καταλάβετε ότι τα πράγματα που μας κάνουν χαρούμενους είναι συνήθως πολύ πιο απλά απ’ ότι νομίζουμε.

* Ένα σοφό κινέζικο ρητό λέει να ζητάς βοήθεια από κάποιον που μπορεί να σου τη δώσει. Αν δεν το ακολουθείτε, το μόνο που καταφέρνετε είναι να κάνετε τη ζωή τη δική σας και των άλλων πιο περίπλοκη.

* Αποδεχτείτε το γεγονός ότι δεν μπορείτε να ευχαριστήσετε τους πάντες –όσο σκληρά και αν προσπαθήσετε, όσα κομμάτια και αν γίνετε, όσο πολύ και αν το θέλετε.

* Σταματήστε να κυνηγάτε την τελειότητα. Ακόμα και αν υπήρχε τρόπος να την φτάσετε, θα είχατε ξοδέψει την ζωή σας προσπαθώντας. Και θα καταλήγατε ένας τέλειος επαγγελματίας/ επιστήμονας/ καλλιτέχνης/ σύντροφος/ φίλος, αλλά δυστυχισμένος άνθρωπος –όπως οι περισσότερες ιδιοφυΐες που πέρασαν από αυτόν τον πλανήτη.

* Σταματήστε να κάνετε πράγματα που δεν σας ευχαριστούν πια. Το ότι κάνετε μια δουλειά που σας ενθουσίαζε τότε που ήσασταν 21, για παράδειγμα, δεν σημαίνει απαραίτητα πως αυτή η δουλειά εξακολουθεί να σας κάνει ευτυχισμένους τώρα που είστε 35. Ομοίως, οι συνήθειες, τα χόμπι και οι φίλοι από το δημοτικό δεν μας αρέσουν μια ζωή. Εξετάστε ποια πράγματα σας ευχαριστούν πραγματικά και ποια κάνετε από ταχύτητα ή κεκτημένη συνήθεια και κόψτε τα τελευταία.

* Βάλτε τάξη στο γραφείο και το σπίτι. Πετάξτε ό,τι δεν χρειάζεστε, απομακρύνετε από τον χώρο εργασίας σας ό,τι σας αποσπά την προσοχή, βρείτε μια συγκεκριμένη θέση –που θα τηρείτε– για κάθε τι. Αν το κάνετε σωστά, θα χρειαστεί να το κάνετε μόνο μία φορά. Και (extra bonus) η τάξη στη ζωή σας θα ακολουθήσει.

* Κάντε ερωτήσεις. Προσπαθώντας να μαντέψετε, ή να διαβάσετε το μυαλό των ανθρώπων, στην καλύτερη περίπτωση χάνετε χρόνο –στη χειρότερη, δημιουργείτε παρεξηγήσεις και άβολες καταστάσεις.

* Αφιερώστε 15 λεπτά από το απόγευμα της Κυριακής για να οργανώσετε την επόμενη εβδομάδα. Μην περιοριστείτε στη λίστα με τις υποχρεώσεις μόνο –βρείτε χώρο για την καινούρια ταινία που θέλετε να δείτε ή τον καφέ με τους φίλους. Έτσι, δεν θα γλιτώσετε μόνο άγχος και χρόνο, αλλά θα θεραπεύσετε εν μέρει και την κυριακάτικη μελαγχολία.

* Τεμπελιάστε πού και πού. Κάνει καλό.

της Ηρώς Κουνάδη