Όλοι οι μεγάλοι πολιτισμοί που δοξάστηκαν είναι επειδή τίμησαν τις ανθρώπινες αξίες, και έζησαν ζώντας αφοσιωμένοι σ’ αυτές. Ποιές είναι όμως οι κυριότερες αξίες της ζωής; Πολλοί λένε ότι είναι κυρίως οι παρακάτω: Σεβασμός, υπομονή, σταθερότητα, σύνεση, κοινωνικότητα, υπευθυνότητα, ειλικρίνεια, εμπιστοσύνη, διάλογος, ανεκτικότητα, δημιουργικότητα, συνεργασία, συμπόνια, γενναιοδωρία, φιλία, ελευθερία, δικαιοσύνη, ειρήνη.

Για να ζούμε ευτυχισμένοι, είναι σημαντικό να επανεξετάσουμε τις αξίες μας. Όλη η κοινωνία χτίζεται από θετικές αξίες και καταστρέφεται από αρνητικές. Ενώ για τους άλλους μάς είναι ευκολότερο να τις διακρίνουμε, για τον εαυτό μας δεν είναι. 

Δανειζόμαστε αξίες από τα πρότυπα στα οποία θέλουμε να μοιάσουμε. Ο Σωκράτης προτίμησε την αξία του σεβασμού στην πολιτεία και ήπιε το κώνειο. Οι Έλληνες, πολλές φορές, προτίμησαν τις αξίες της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας και της υπερηφάνειας παρά την αξία της ζωής. Οι Σπαρτιάτες του Λεωνίδα προτίμησαν την αρχή της υπακοής στους γέροντες από την αρχή της ασφάλειας πίσω στον τόπο τους.

Ακόμη και η ίδια η επιλογή εμπεριέχει την έννοια της απόρριψης. Μπορεί κάποιες αξίες να είναι περισσότερο ή λιγότερο σημαντικές για κάποιον αλλά, όπως θα δείτε, οι ανθρώπινες αξίες πλέκονται μεταξύ τους και καμιά φορά είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς την μια από την άλλη καθώς αλληλοσυμπληρώνονται. Πώς θα ήταν η ειρήνη χωρίς την ανεκτικότητα ή το διάλογο; Πώς θα ήταν η κοινωνικότητα χωρίς τον σεβασμό; Υπάρχει φιλία χωρίς σεβασμό και ειλικρίνεια;

Αγάπη. Με τον όρο αγάπη, εννοούμε ότι τους αγαπάμε όλους. Δεν αγαπάμε κατ’ επιλογή ή όταν μας εξυπηρετούν ή μας κάνουν τα χατίρια. Αγάπη, ουσιαστικά σημαίνει την ενότητα στη σκέψη, τη λέξη και την πράξη. Ο άνθρωπος αρρωσταίνει όταν άλλα σκέφτεται, άλλα κάνει και άλλα λέει. Είναι σημαντικό να καλλιεργείται η αγνότητα στη λέξη, την σκέψη και την πράξη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχουν οι νόμοι του ανθρώπου, της φύσης και του σύμπαντος.  Όταν υπάρχει η αγάπη, η πόρτα με το σύμπαν είναι ανοιχτή.

Ειρήνη: Η ειρήνη δεν έχει σχέση μόνο με τον πόλεμο. Η ειρήνη είναι και μέσα μας και πρέπει να έχουμε απόσταση ακόμα αν είναι δυνατόν και από τα εξωτερικά γεγονότα και να μην επηρεάζεται από τη λύπη ή τη χαρά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η χαρά είναι το μεσοδιάστημα ανάμεσα σε δυο λύπες και η λύπη το μεσοδιάστημα ανάμεσα σε δυο χαρές.  Ένα χαρακτηριστικό αυτού του κόσμου είναι η εναλλαγή των φαινομένων. Αν ο άνθρωπος δεν έχει συναισθηματική ισορροπία, δεν μπορεί να προχωρήσει πνευματικά. Η ισορροπία είναι απαραίτητη ανάμεσα στην υλική μας φύση, την συναισθηματική και την πνευματική. Αν ένας άνθρωπος έχει μέσα του ισορροπία, τότε η ζωή του και η ζωή γύρω απ’ αυτόν θα είναι καλύτερη.

Μη Βία: Όταν είμαι ενάντια στη βία είμαι ενάντια και στην δική μου βία όπως και των υπολοίπων. Αυτή η αξία διαμορφώνει πολίτες οι οποίοι δεν είναι βίαιοι και δεν πρέπει να είναι και εκδικητικοί. Η μη βία είναι ν’ αντιστέκομαι και να απομακρύνομαι απ’ ότι μου ασκεί πίεση. Βία δεν είναι μόνο εάν χτυπήσεις κάποιον, βία είναι ακόμα και αν δουλεύεις πολύ. Ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά πρέπει να τους υπενθυμίζουμε συνέχεια να είναι ενάντια στην βια.

Σωστή συμπεριφορά και σεβασμός στους άλλους

Η σωστή συμπεριφορά καθορίζεται από την θέση που έχουμε απέναντι στους γονείς μας, στους φίλους μας, στους γνωστούς μας ακόμα και στους εχθρούς μας. Είναι σημαντικό να σεβόμαστε τους συνανθρώπους μας.  Καλό θα είναι να μην κατακρίνουμε τους άλλους και να μην προσπαθούμε ν’ ανακαλύψουμε τα λάθη τους. Να μην προκαλούμε πόνο σε κανέναν. Αν μπορούμε να κάνουμε καλό. Αλλιώς, ας μην κάνουμε τίποτα.

Αλήθεια

Ειδικά αυτή η αξία στην εποχή μας περνάει κρίση. Και φυσικά είναι δύσκολο αν κάποιος λέει ψέματα να σηκωθεί ένα πρωί και ν’ αρχίσει να λέει την αλήθεια.  Όμως κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει ότι το ένα ψέμα φέρνει το άλλο και οι ενοχές μειώνουν την αυτοεκτίμηση. Οταν δεν υπάρχουν τύψεις τότε μόνο κάποιος μπορεί να είναι ελεύθερος, “καθαρός”…

Βέβαια υπάρχουν δυο επίπεδα αλήθειας.  Το ένα είναι το ρηχό επίπεδο όπου όταν κάποιος λέει αυτό που σκέφτεται, με οποιοδήποτε τρόπο. Στο άλλο επίπεδο της πνευματικής αλήθειας (συμπεριλαμβάνοντας και την αξία της μη βίας) λέμε κάτι σε κάποιον χωρίς να τον πληγώνουμε.  Η αλήθεια πάντως διαφωτίζει τις καταστάσεις και δεν μπερδεύει.

Τέλος, μπορεί η κοινωνία να έχει καλούς επιστήμονες. Αυτό που χρειάζεται όμως για να προχωρήσει, είναι καλούς ανθρώπους. Και αυτό πρέπει να επιδιώκουμε μεγαλώνοντας τα παιδιά μας.
Πέρα από το να είναι καλοί μαθητές, ίσως θα ήταν χρησιμότερο για το μέλλον της ανθρωπότητας να είναι καλοί χαρακτήρες, να μάθουν να είναι ανεκτικοί, να συγχωρούν, να μοιράζονται και ν’ αγαπούν. Πρέπει να ζήσουμε όλοι μαζί. Η ανθρώπινη ζωή είναι πολύτιμη.

Όσες αξίες κι αν έχουμε, οι πέντε από αυτές είναι οι βασικές μας και όταν τις τιμάμε, νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας.  Αν τις ξέρουμε, μπορούμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να ζει ευτυχισμένα. Αν δεν τις ξέρουμε, καθόμαστε με την ησυχία μας και τις ανακαλύπτουμε. Ακολουθώντας τις αξίες

Συνοψίζοντας, κάποιες αξίες είναι πολύ διαδεδομένες και κάποιες άλλες λιγότερο. Ο ρόλος που παίζουν στη δική μας ζωή θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό και το ρόλο που θα παίξουν και στη ζωή των παιδιών μας.